STIMBRAN AV
BURÐARDYGGARI MENNING OG NÝSKAPAN Í SJÓFEINGISVINNUM
Sjókovin er ein privatur, sjálvstøðugur, ikki-vinnuligur granskingargrunnur í Føroyum
Førleikar
Vit hava sterkar førleikar í greiningum av samfelagsbúskaparligari ávirkan, váðametingum, virðisketu og marknaðargreiningum eins og politiskum og umsitingarligum greiningum.
Vit hava drúgvar royndir við stigtakan og at útvega fígging til granskingarverkætlanir. Okkara toymi hevur stinnar royndir í verkætlanarleiðslu, sum samskiparar og arbeiðspakkaleiðarar í føroyskum, norðurlendskum og evropeiskum granskingarverkætlanum.
Ocean Cluster Faroes
Vit hava tikið stig til Ocean Cluster Faroes, sum er eitt netverk við áhugapørtum, ið arbeiða við nýskapan og burðardyggari menning í sjófeingisvinnum. Gjøgnum virksemi hjá Ocean Cluster Faroes seta vit sjóneykuna á viðkomandi evni fyri føroyska sjófeingisvinnu og limirnir fáa høvi at hittast til eitt kjak um nýskapan, avbjóðingar og loysnir.
Mikudagin í undanfarnu viku var aftur eitt væleydnað tiltak hjá Ocean Cluster Faroes um línufiskiskap og fiskiveiðumøguleikar. Eini 50 fólk vóru møtt at hoyra framløgurnar, ið viðgjørdu støðuna hjá línufiskiskapi frá búskaparligum, lívfrøðiligum, og politiskum sjónarmiðum.
Tann 19. Novembur verður ein ráðstevna í Göteborg um hvussu vit kveikja tað grøna orkuskiftið í fiskivinnuni, soleiðis at vit røkka málunum um null útlát í 2050. Grøna orkuskiftið í evropeisku fiskivinnuni far vaksandi uppmerksemi í gransking og átøkum. Norðurlond hava góðar umstøður at taka ein leiðandi leiklut og stuðla undir orkuskiftinum í øllum Evropa.
BioProtect verkætlanin, ið leggur seg eftir at verja og endurnýggja livmargfeldi í Arktis og Atlantshavi, varð skotin í gongd á fundi í Keypmannahavn 11. og 12. mai. BioProtect verkætlanin hevur til endamáls, at samskapa og menna nýhugsandi loysnir fyri at verja og endurbyggja lívmargfeldi í Arktis og í Atlantshavi.
Verkætlanin, sum tekur 4 ár, hevur fingið játtað 60 milliónir krónur frá Horizon Europe, harav fíggingin til Sjókovan er slakar 3 milliónir krónur. Hetta ES-verkætlanarsamstarvið er millum Sjókovan og 17 aðrar granskingarstovnar úr 8 Evropeiskum londum. Tað er Matís úr Íslandi, ið samskipar verkætlanina.
Starvsfólk frá Sjókovanum luttóku í farnu viku á eini verkstovu saman við áhugapartum í samband við ES verkætlanina, MarineSabres. Verkstovan var hildin í Zandvoort, Hollandi, har áhugapartar úr…
Á tiltakinum hjá Ocean Cluster Faroes 6. december varð aling av lágtrofiskum plantu- og djórasløgum (m.a. tara og skeljadjórum) umrøtt við støði í niðurstøðum frá AquaVitae granskingarverkætlanini, ið fleiri føroyskar fyritøkur og granskingarstovnar hava luttikið í.
Fleiri áhugaverdar og viðkomandi framløgur vóru á skránni. Harímillum Unn legði fram um avleiðingar av veðurlagsbroytingum fyri alivinnuna og Magni legði fram um búskaparligu avleiðingar av lús í alivinnuni...
Ráðstevnan var partur av norðurlendskari verkætlan, ið ynskir at lætta um samstarvið millum áhugapartar, at arbeiða saman uum at minka um umhvørvisávirkanina og CO2 útlátið í fiskivinnuni. ..
Tann 13 septembur 2023 verður ein ráðstevna í Hørpuni í Reykjavík um grøna skiftið í norðurlendskum fiskiskapi. Ráðstevnan ber heitið ´´Environmental impacts and energy transitions in the Nordic seafood sector´´…
SmartFisk verkætlanin, ið leggur seg eftir at minka um oljunýtsluna í fiskiskapinum, varð skotin í gongd á fundi mikudagin 24. mai.
Umfevnandi Smart-Fisk verkætlanin fer at nágreina oljunýtsluna hjá fiskiførunum, og hvat kann gerast fyri at minka um oljunýtsluna í føroyska fiskiskapinum.
Í december mánaði 2022 sendi Sjókovin saman við øðrum umsóknina: Smart-Fisk: Samskapan av umhvørvisvinarligari fiskiskapi inn til Fiskivinnugransking. Umsóknin er nú gingin á møti, og hettar merkir, at arbeiðið nú kann byrja. Høvuðsendamálið við verkætlanini er, at skapa neyðugu vitanina og tilvitanina fyri, at minka um oljunýtsluna í føroyska fiskiflotanum
Aquaculture Overview røðin hjá ICES lýsir alivinnu í ymiskum økjum. Hvørt overview er ein heildarmynd av alivinnuni í einum øki. Sum ein liður í hesi røð varð í mai 2022 ein tvørfakligur arbeiðsbólkur við serfrøðingum settur at gera eina heildarmynd av føroysku alivinnuni.
Verkætlanin er ein samstarvsverkætlan millum 22 granskingarstovnar og fyritøkur úr 11 evropeiskum londum. Verkætlanin tekur 4 ár.
Løgmaður setti í februar 2021 Vakstrarforum, sum í hálvt annað ár skuldi arbeiða við møguleikum fyri virðisvøkstri í Føroyska samfelagnum. Endamálið er at birta upp undir burðardygga virðisøking í breiðari merking í føroyska samfelagnum, sum kann betra um og styrkja vælferðina í Føroyum langt inn í framtíðina.
Unn Laksá frá Sjókovanum hevur eftir umbøn frá Granskingarráðnum skrivað frágreiðingina um Sameindu Tjóða Havsins áratíggju fyri burðardyggari menning (2021-2030).
Spennandi tiltak var mikudagin 8. juni í Bátasavninum í Leirvík. Á tiltakinum var beinleiðis sølu av sjógæti og brúkarahugburður umrøtt.
Ocean Cluster Faroes tiltak um Útflutning av vitan: Menning í veitaravinnunum hjá fiski- og alivinnuni var í Bátasavninum mikudagin 11. mai.
Tøknilig menning hevur avgerandi týdning fyri framleidnisvøkstur í fiski- og alivinnuni. Í Føroyum eru fleiri spennandi fyritøkur, sum í gerandisdegnum leggja dent á at menna útgerð og tænastur til fiski- og alivinnuna við tí fyri eyga at betra um lønsemið. Tvær av hesum fyritøkunum eru JT Electric og Petur Larsen, sum hava víst í verki, at tær klára at kappast við stórar fyritøkur á altjóða marknaðinum. Tað, sum fyritøkurnar hava til felags, er, at tær í stóran mun byggja á vitan og hugflog hjá starvsfólkunum, og at tær arbeiða miðvíst og tilvitað við menning.
Sjókovin er partur av samtaki við 25 altjóða fyritøkum og stovnum, sum hevur fingið slakar 70 milliónir krónur í fígging frá Horizon Europe til verkætlan, sum skal rudda slóð fyri at vaksa munandi um marknaðin fyri framleiðslu av vørum burturúr tara í Europa.
Verkætlanin kallast SeaMark og byrjar 1. juli 2022 og gongur yvir fýra ár. Samtakið hevur sett sær fyri at framleiða tólv nýggjar vørur burturúr sukurtara innan heilivág, kosmetikk, matvøru og fóður. Millum annað verður framleiðsla av matvøru, sum kann brúkast ístaðin fyri kjøt, og fóðurískoyti, sum skal betra um sodning, fóðurfaktor og framleidni í grísaframleiðslu. Harumframt fara royndir ar verða gjørdar við framleiðslu av pakkitilfari burturúr tara, sum kann brúkast ístaðin fyri plastikk.
Sjókovin hevur m.a. ábyrgdina av at fremja tøkni-búskaparligar greiningar av mentu framleiðslugongdunum, umframt virðisketu og samfelagsbúskaparligar greiningar.
Mikudagin 1. desember kl. 14 var fundur í Ocean Cluster Faroes, um hvussu data frá skipum betri kunnu nýtast bæði í fiskiskapi og granskingarhøpi. Nógv fiskiskip hava framkomna tøkni og savna eina rúgvu av data í sambandi við fiskiskapin. Tað eru stórir møguleikar at nýta hetta data bæði til at fiska betri og í granskingarhøpi. Fýra framløgur vóru á skránni, áðrenn kjakast varð um leiðina fram ímóti betri gagnnýtslu.
Á stórum tiltakið á netinum í dag varð greitt, at talgilda undirvísingartilfarið, sum Nám, Tøkni og Sjókovin hava latið úr hondum, hevur vunnið silvurvirðisløn frá BELMA. Tað er felagsskapurin European Educational Publishers Group, sum á hvørjum ári skipar fyri BELMA, ið stendur fyri Best European Learning Materials Award. Úrslitið verður vanliga kunngjørt á heimsins størstu bókamessu, sum er í Frankfurt 20.-24. Oktober, men í ár var handanin á netinum. Væl av fólki var saman í hølunum hjá Námi, har til bar at fylgja við stroymingi av tiltakinum.
Mánadagin 6. septembur 2021 kl. 14 skipaði Ocean Cluster Faroes fyri tiltaki, har nýtt teldutøkt undirvísingartilfar um burðardygga fiski- og alivinnu var lagt fram. Undirvísingartilfarið er eitt úrslit av einari samstarvsverkætlan millum Sjókovan, Nám og Tøkni.
Tiltakið var á Bátasavninum í Leirvík og fleiri enn 30 fólk frá ymiskum granskingar- og undirvísingarstovnum og fyritøkum møttu til tiltakið.
Hósdagin 22. Apríl 2021 kl. 9.30 skipaðu Fróðskaparsetur Føroya og Sjókovin í samstarvi um tiltakið at leggja fram Ársfrágreiðing Sjókovans um Fiskivinnuna 2020.
Tiltakið var í Smæruni í Tórshavn, og fleiri enn 50 fólk úr granskingar- og undirvísingarstovnum, fiskivinnuni, bankum, grannskoðarum og politisku skipanini møttu til tiltakið.
Mikudagin 3. mars var aftur eitt tiltak á skránni hjá Ocean Cluster Faroes. Tiltakið var væl vitjað og umleið 40 fólk úr fiskivinnuni bæði á sjógvi og landi, miðnámsskúlaundirvísing umframt landsfyrisitingini møttu. Niels Vinther, Ráðgevi í Vinnuhúsinum og nevndarformaður í Sjókovanum, bjóðaði vælkomin. Hann nevndi, at ofta drukna søla og marknaðarviðurskifti í kjakinum um kvotur, fiskiskap og fiskaprísir. Hann vísti á stóru gagnligu ávirkanina, um vit bert kundu økt søluvirðið á føroyska fiskavøruútflutninginum við nøkrum prosentum. Tí er hetta fyrsta stigið hjá Ocean Cluster Faroes at seta fokus á evnið. Fleiri tiltøk innanfyri evni vera á skránni komandi árið.
Granskarar á Sjókovanum hava saman við øðrum granskarum kanna, hvussu samskapandi tillagingarætlanir í mun til veðurlagsbroytingar kunnu gerast fyri fiski- og alivinnuna. Úrslitini eru útgivin í eini grein sum tíðarritið Climatic Change hevur latið út.
13. November skipaði Ocean Cluster Faroes fyri tiltakið um handfaring av fiski og avleiðingar fyri góðskuna. Á skránni vóru tríggjar framløgur, umframt at Unn Laksá greiddi frá útslitinum frá góðskumetingini, sum var gjørd á upprunaliga tiltakinum undanfarnu vikuna, sum var avbrotið orsakað av streymsliti. Ivan Hansen frá Vaðhorn greiddi frá hagreiðing og avleiðingum fyri góðskuna. Kristian Martin Petersen greiddi frá avbjóðingum og loysnum umborð, meðan Arni Petersen frá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni greiddi frá um reglum um ráfisk, fyriskipanum um ráfiskakanningum og eygleiðingum hjá Heilsufrøðiligu Starvsstovuni.
Sjókovin luttók á vísindavøkuni 6. November, sum var í Kongshøll í Havn. Unn Laksá, verkætlanarleiðari, legði fram nøkur av úrslitinum frá nýútkomnu frágreiðingini um hvussu koronafarsóttin hevði ávirkað føroysku fiski- og alivinnuna. Høvuðsniðurstøðan var at góða tilbúgvingin í Føroyum hevði gjørt tað møguligt at halda framleiðsluna koyrandi, og at allarstørsta neiliga ávirkanin var á marknaðarviðurskifti, við vánaligum fiskaprísum og stongdum marknaðum. Fyrilesturin varð tikin upp og verður sendur í KVF seinni
Mikudagin 7. oktober var framløga av frágreiðingini um ávirkanina av Covid-19 á føroysku fiski-og alivinnuna í Løkshøll í Runavík
Tíðindi
Tiltøk
Við jøvnum millumbili hava Sjókovin og Ocean Cluster Faroes tiltøk á skránni, har sjóneykan verður sett á nýskapan, virðisøking og burðardygga menning av sjófeingisvinnum.
Koyr pílin yvir ella trýst á ein dag, so sært tú meir um tiltakið.
Komandi tiltak
Endamálið við Sjókovanum er at stimbra burðardygga menning og nýskapan í sjófeingisvinnum við at veita vitanartænastur gjøgnum gransking og luttøku í altjóða verkætlanum til tess at bera nýggja vitan til Føroya og føroyska vitan út í heim